ATATÜRK geometri kitabını, vefatından bir buçuk yıl kadar önce 3. Türk Dil Kurultayı’ndan hemen sonra 1936-1937 yılı kış aylarında Dolmabahçe Sarayı’nda kendi eliyle yazmıştır.
Askerlikten gelen ATATÜRK’ü siyaset olayları büyük bir devlet adamı yapmış olduğu gibi, yurdun kültür sorunları da onu büyük bir eğitimci durumuna getirmiştir.
ATATÜRK’ün bu eseri, geometri öğretmenlerine, bu konuda kitap yazacaklara kılavuz olarak Kültür Bakanlığı tarafından yayımlanmıştır. Geometri eski terimle Hendese, eğitim sistemimizde önemli bir yer tuttuğu halde bunun terim düzeni çok ağdalı ve karmaşıktı. Arapça ile Farsça okul programından kaldırılmıştır. Fakat Arapça üzerine kurulmuş olan terimler kalmıştı, bu durum öğrencilerin anlama ve öğrenmelerini olumsuz etkilemekte idi. ATATÜRK öğrencideki bu anlayış yolunun tıkanıklığını açmak için bir çok terimi Türkçeye çevirmiştir.
- Bu’ud – boyut
- mekan – uzay
- satıh – yüzey
- kutur – çap
- nısf-ı kutur – yarıçap
- kavis – yay
- muhit-i daire – çember
- mümâs – teğet
- zâviye – açı
- re’sen mütekabil zâviyeler – ters açılar
- zâviyetan’ı mütabâdiletân-ı dâhiletan – iç ters açılar
- kaaide – taban
- ufkî – yatay
- şâkulî – düşey
- amûd – dikey
- zâviyetân-ı mütevâfıkatân – yöndeş açılar
- va’zîyet – konum
- mustatîl – dikdörtgen
- muhammes – beşgen
- müselles-i mütesâviyü’l-adlâ’ – eşkenar üçgen
- müselles-i mütesâviyü’ssâkeyn – ikizkenar üçgen
- şibh-i münharif – yamuk
- mecmû – toplam
- nisbet – oran
- tenasüb – orantı
- mesâha-i sathiyye – alan
- müştak – türev
- müsavi – eşit
- mahrut – koni
- faraziye – varsayı
- hat – çizgi
- mukavves – eğri
- seviye – düzey
- dılı – kenar
- muvazi – paralel
- koşut menşur – pürüzma
- hattı mail – eğik
- veter – kiriş
- re’s – köşe
- zaviyei hadde – dar açı
- hattı munassıf – açıortay
- muhit – çevre
- kaim zaviyeli müselles – dik üçgen
- tamamlıyan zaviye – tümey açı
- murabba – kare
Kitabı indirmek için tıklayın.
İlk yorumu siz yazın